تبیین متاپارادایم انسان در نظریه های اسلامی وتئوری های مراقبتی پرستاری

زمینه و هدف : ­ مفاهیم بر ­ اساس فلسفه ها و عقاید حاکم بر هر جامعه دارای تعاریف متفاوتی می گردند. بنابراین لزوم تعریف مفاهیم عمده پرستاری بر ­ اساس مبانی فلسفی و عقیدتی جامعه­ی ایران، یعنی اسلام وجود دارد. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تعریف مفهوم انسان بر اساس متون اسلامی و مقایسه این تعریف با نظریه­های مراقبتی پرستاری انجام پذیرفت.   روش بررسی: در این مقاله از روش اقتباس مفهوم واکر و اوانت در نظریه­پردازی استفاده شد. در این شیوه با مطالعه نظریه­های موجود در مورد مفهوم مورد نظر، پژوهشگران بهترین نظریه­ها را با توجه به حیطه حرفه­ای خود انتخاب کرده و سپس نظریه­ها را با توجه به مقتضیات حرفه­ای خود باز تعریف نمودند که مفهوم انسان از نظریه­های آیت الله جوادی آملی، مصباح یزدی و محمد تقی جعفری استخراج شد.   یافته ها: انسان متشکل از روح و جسم است که بر مبنای فطرت الهی آفریده شده است­.­ حرکت بر اساس فطرت با کمک عقل، اختیار و ایمان انجام می­پذیرد تا به نهایت سلامت روح که قلب سلیم است دست یابد. انسان برای رسیدن به قلب­سلیم باید ساحات وجودی اش که شامل نباتی­، حیوانی و عقلانی است­را طی کند. بنابراین وظیفه پرستار، کمک به مددجویان برای­دستیابی به فطرت­واقعی وجودی خود بر اساس ساحات انسانی است.   نتیجه­گیری: بر­اساس تعریف موجود به نوعی به برتری روح بر جسم معتقد هستیم. بنابراین در این دیدگاه بر خلاف نظریه­های موجود، برتری توجهات پرستاری به مسائل روحی است. همچنین بر خلاف تعاریف نظریه­پردازان مراقبتی آنچه هدایتگر طراحی برنامه­های پرستاری است، فطرت انسان است نه نیاز­ها و تجربیات فرد. بنابراین در این دیدگاه وظیفه پرستار کمک به انسان است بر اساس فطرت الهی، برای رسیدن به نهایت سلامت که همان قلب سلیم است.